علاقه‌مندان زیادی شروع محتوا را سخت می‌دانند. در این نوشته به بررسی ابعاد شروع و چالش‌های ذهنی برای تولید محتوا می‌پردازم.

محتوا را از کجا شروع کنیم؟ پاسخ پرسش مریم علی کردی و دیگران

احتمالا شما هم بارها قصد شروع کار محتوایی داشتید اما نمی دانید دقیقا کجا هستید و چه کاری باید انجام دهید. در این نوشته به صورت مرحله مرحله یک استراتژی خیلی کوچک را با یکدیرگر طراحی می‌کنیم. در نظر داشته باشید، برای مطالعه مفید این نوشته قلم و کاغذی داشته باشید و مراحل را یکی یکی طی کنید.

قدم اول؛ هدف از تولید محتوا چیست؟

اولین سؤالی که باید برای شروع کار تولید محتوا بپرسید این است که هدف شما از تولید محتوا چیست؟ منظور از هدف، کسب درآمد یا دیده شدن و … نیست، درواقع اهداف کسب‌وکار اهمیت ندارد، منظور هدفی است که مخاطب به دنبال آن است و شما می‌خواهید آن را به حقیقت تبدیل کنید.

همین حالا به کسب‌وکار یا تخصص خود فکر کنید و این رویه را تکمیل کنید.

• هدف من از تولید محتوا، آشنایی مردم با زبان فارسی است، چگونه زیباتر بنویسند! یا اشتباهات دستوری نداشته باشند.
• هدف من از تولید محتوا، آموزش بازاریابی است، مردم بتوانند بهتر و سریع بفروشند.
• هدف من از تولید محتوا، آموزش زبان انگلیسی است. اینکه مردم واقعاً بتوانند زبان را یاد بگیرند و در زندگی استفاده کنند.
• و… .

هدف مخاطب شما چیست؟ شما چگونه می‌توانید آن را اجرایی کنید!؟ همه آنچه در ذهن دارید را مکتوب کنید.

نکته: هرچه بیشتر کارکرده و درگیر مخاطب شوید، اطلاعات بیشتری به‌دست می‌آورید. اطلاعات به شفاف شدن هدف یا حتی تغییر آن کمک می‌کند اما جای نگرانی نیست، همه این کارها را انجام می‌دهید که هدف شما مثل یک شیشه بلورین در دستان شفاف باشد و به‌راحتی بتوانید آن را ببینید.

قدم دوم؛ مخاطب من کیست؟

بعد از شناسایی هدف به سراغ مخاطب می‌رویم. اگر قبلاً درگیر مخاطب شده باشید احتمالاً نکات خیلی خوبی از او می‌دانید. مهم‌ترین سؤالات، چالش‌ها یا اهداف مخاطب نسبت به زمینه‌ای که در آن کار می‌کنید را مشخص کنید.

نکته: تولید محتوا یک فرآیند همیشه درحال‌توسعه است، یعنی قرار نیست همان روز اول بهترین نمونه از محتوا را تولید کنید، بلکه با توجه به پتانسیل و زمانی که برای آن می‌گذارید، محتوایی را تولید و انتشار می‌دهید، بازخورد می‌گیرد و در مرحله بعد تلاش می‌کنید یک‌قدم محتوای باکیفیت‌تری تولید کنید.

قبلاً مقاله‌ای درزمینهٔ مخاطب شناسی (پرسونا) از سایت hubspot منتشرشده که می‌توانید از اینجا مطالعه کنید. این مقاله کمک می‌کند که چگونه به دید شفافی از مخاطب خود برسید. اگر به‌اندازه کافی درزمینهٔ بازاریابی محتوا اطلاعات دارید. پیشنهاد می‌کنم آن را قدم‌به‌قدم انجام دهید، در غیر صورت فعلاً خودتان را درگیر پرسونا نویسی نکنید و زودتر تولید محتوا را شروع کنید.

قدم سوم؛ نقشه مسیر

هدف خود را از تولید محتوا شناختید، با مخاطب خود آشنایی نسبی پیدا کردید. در این بخش  نقشه مسیر را بررسی می‌کنیم. برای درک نقشه مسیر به سراغ یک مثال می‌روم. تصور کنید شخصی می‌خواهد درزمینهٔ آموزش زبان انگلیسی تولید محتوا کند. او بر موضوع زبان تسلط خیلی خوبی دارد.

اقدامک اول؛ هدف

هدف او از تولید محتوا در این زمینه کمک به کسانی است که می‌خواهند واقعاً زبان را یاد بگیرند.

اقدامک دوم؛ مخاطب

او مخاطبان خود را شناسایی کرده است و متوجه شده گروهی از مخاطبان با اینترنت و فضای مجازی سروکار زیادی دارند. مدام مقاله‌های زبان‌اصلی را خوانده آن را ترجمه می‌کنند و به زبان فارسی برمی‌گردانند. اینجا مشخص می‌شود که برای این گروه از مخاطب بخش خواندن (reading) و نوشتن (writing) اولویت بالاتری نسبت به دو بخش دیگر یعنی صحبت کردن (speaking) و گوش دادن (listening) دارد.

اقدامک سوم؛ نقشه مسیر

مخاطب رؤیایی دارد، برای رسیدن به این رؤیا باید نقشه مسیری طراحی کنید که به‌صورت گام‌به‌گام محتوا دریافت کند و هرروز کمی در این حوزه پیشرفت کند. درنهایت مخاطب به آنچه خواسته رسیده و آن محتوا و تولیدکننده محتوا بیشترین تأثیر را روی مخاطب گذاشته باشند.

نقشه مسیر یک فهرست ساده است که با اهداف و نیازهای مخاطب تنظیم‌شده و برای رسیدن به هدفش طبق اولویتی باید محتوا مصرف کند

نکته۱: احتمالاً به یاد متمم و سازوکارش افتاده باشید، قطعاً طراحی نقشه مسیری همانند سایت متمم به زمان و کار تحقیقیانی گسترده نیاز دارد اما در مقیاس کوچک‌تر داشتن نقشه مسیر به مخاطب نشان می‌دهد از کجا شروع کند، تا کجا باید ادامه دهد و درنهایت در چه نقطه‌ای به آنچه می‌خواهد دست می‌یابد.

نکته۲: سخت نگیرید و کمال طلبی را فراموش کنید، هیچ‌کس از شما انتظار ندارد که این نقشه مسیر بدون هیچ کم و کاستی به‌صورت کامل اجرا شود، قطعاً در زمان اجرا با موارد متعددی مواجه می‌شوید که تصورش را نمی‌کردید. در اصلاح یا تغییر رویه کاری خود منعطف باشید.

قدم چهارم؛ شروع کنید

غرق نشوید! پیچیده نکنید! با صرف کمی زمان ذهن خود و کاری که می‌خواهید انجام دهید را شفاف کنید و بدون معطلی شروع کنید. دامنه خود را ثبت کنید، هاستی بخرید و قالب وردپرسی را در آن اجرا و شروع کنید.

موارد فنی زیادی وجود دارد که به‌محض کار با وردپرس با آن روبه‌رو می‌شوید. به‌مرورزمان با پلاگین و افزونه‌های بیشتری آشنا خواهید شد که برای تولید محتوا باکیفیت‌تر و دسترسی سریع‌تر کمک خواهند کرد. بخشی از آن به‌صورت تجربی و با دیدن نقاط قوت سایر سایت‌ها خواهید یافت. برای وردپرس و دنیای آن ترسی نداشته باشید که خیلی زود یک دوست شیرین و دوست‌داشتنی خواهد بود.

نکته: به دلیل آموزش‌های متعددی که درزمینهٔ خریدهاست، ثبت دامنه و نصب وردپرس وجود دارد من دیگر از تکرار مکررات پرهیز کردم. به قول یکی از اساتیدم با گوگل آشتی‌کنید و با یک جستجوی ساده به‌راحتی به همه آنچه در این بخش نیاز دارید برسید.

قدم پنجم؛ لبخند بزنید

انسان‌های امروزی، انسان‌های خوشبختی هستند، چون از اینترنت استفاده می‌کنند و آنچه دارند را در اختیار دیگران قرار می‌دهند. با شروع و ممارست در تولید محتوا و انتشار آن ارتباطات جدیدی صورت می‌گیرید، از دوستان تازه‌ای که پیدا می‌کنید شگفت‌زده خواهید شد و موفقیت رنگ و مزه دیگری را به شما نشان خواهد داد.

نکات تکمیلی

• موضوع نقشه مسیر یک موضوع بسیار مهم است و زمانی که درگیر آن شوید کمی پیچیده می‌شود. در این نوشته سعی کردم با طراحی یک نقشه مسیر کوچک نشان دهم داشتن آن و ارائه به مخاطب تا چه اندازه می‌تواند اثربخش باشد. وقتی‌که بدانید چرا به این صفحه آمده‌اید، به کجا می‌روید و چه مراحل را باید طی کنید! احتمالاً تأثیر آن را در همین یک نوشته کوتاه دیده باشید. حال آن را در مقیاس بزرگ‌تر در نظر بگیرید که متوجه شوید نقشه مسیر می‌تواند به مخاطب کمک فراوانی کند. (در نوشته‌های آینده به‌صورت مفصل به این موضوع خواهم پرداخت)

• کمال طلبی مرگ خاموش یک تولیدکننده محتوا است. اگر ایده آل تولید محتوا را بخواهید اجازه ندهید محتوا به‌مرورزمان بهتر و بهتر شود. در یک حلقه بی‌نهایت قرار می‌گیرید که مدام خودتان را در مقایسه با دیگران می‌بینید و هیچ زمان ازخودراضی نخواهید بود. بهتر است خود فعلی‌تان را با خود یک ماه پیش مقایسه کنید. هرازگاهی سری به نوشته‌های چند ماه قبل بزنید. تیترها، نوشته‌ها و عکس‌ها را بررسی کنید. پیشرفت محسوسی که داشته‌اید شما را به سر ذوق می‌آورد و خستگی را از تن بیرون می‌کند. به ادامه مسیرتان مصمم باشید.

پیشنهاد می‌کنم سری به اولین نوشته من در سایت بزنید، آنجایی که حتی نمی‌دانستم از دنیا چه می‌خواهیم. دوست دارم همیشه این نوشته غیرحرفه‌ای را نگه‌دارم و هرازگاهی به آن سری بزنم. آن را از اینجا بخوانید تا بدانید رشد یک فرآیند زمان‌بر  و هزینه‌بر است.

اگر مراحل را دقیق طی کرده باشید ذهن شما آمادگی بیشتری در این زمینه نسبت به چند دقیقه قبل دارد. بهتر از هر لحظه دیگر می دانید که چه می خواهید و هدف شما از تولید محتوا چیست و برای تحقق آن چه کاری باید انجام داد. می‌توانید از بحش محتوا خانه سوال یا مشکل خود را مطرح کنید تا با یکدیگر به کنکاش موضوع بپردازیم.