در آموزش‌های قبلی به روش‌های سنتی مخاطب شناسی پرداخته‌ام. مشخص است که بخشی از مشتری و رفتارهای او در فضای فیزیکی صادق است اما الزاما همه آن نیست.
مخاطب شناسی در وب
در این چند مرحله پیش‌رو، به سراغ ابزارها و محیط دیجیتال می‌رویم تا بتوانیم مخاطب را در فضای دیجیتال به خوبی شناسایی کنیم.
نکته مهم: تحلیل رفتار مخاطب برای هر شخص، کسب و کار یا سازمانی که در فضای وب فعالیت می‌کند، ضروری است.
تحلیل رفتار مخاطب در وب! چرا؟
به خاطر داشته باشید، نمی‌توانید برای مخاطب خود محتوایی خوب تولید کنید، در صورتی که او را هنوز به خوبی نمی‌شناسید.
با توجه به گستردگی فضای دیجیتال دیگر نمی‌توان آنرا انکار کرد و به نظر می‌رسد برای همه اهمیت آن مشخص باشد اما چگونه تحلیل اطلاعات انجام می‌شود؟
هرچند شناسایی مخاطب بسیار جذاب است، مخصوصا زمانی که می‌دانیم گوگل و بسیاری از سرویس های تحت وب به راحتی رفتار مخاطب را آنالیز می‌کنند و خروجی مشخصی ارائه می‌کنند –فعالان حوزه بازاریابی آفلاین می‌دانند به دست آوردن اطلاعات از جامعه هدف تا چه اندازه می‌تواند دشوار باشد- اما اولویت‌بندی انواع مخاطب و اهداف آنها در فضای وب نیاز به همفکری و طراحی استراتژی دارد
تحلیل رفتار مخاطب در وب! چگونه؟ بیان یک نمونه
سرویس‌های متعددی در زمینه آنالیز رفتار مخاطب وجود دارند که اطلاعات بسیار مفیدی در اختیار ما قرار می‌دهند اما هرکدام، ساختار و شرایط خاص خود را دارند که نوع جمع آوزی اطلاعات آنها متفاوت است.
به طور مثال سرویس گوگل آنالیتیکس یکی از شناخته شده‌ترین سیستم های رفتار کاربر در وب سایت است. با استفاده از آن می‌توانید اطلاعات جامعی از کاربرانی که تا به امروز به سایت شما سر زده‌اند را بررسی کنید.
گوگل برای جمع آوری اطلاعات کاربران و تحلیل آنها، از اکانت گوگل، شبکه های اجتماعی افراد (گاها کوکی مرورگر هم اعلام شده اما حداقل برای من هنوز معتبر نیست) استفاده می‌کند و اولین سرنخ ها را درباره مخاطب به‌دست می‌آورد.
در گام بعدی رفتار مخاطب و فعالیت‌های او را در نظر می‌گیرد. محتوایی که روزانه مصرف می‌کند، فعالیت‌های متداولی که در اینترنت دارد، مهم‌ترین سایت‌هایی که روزانه به آن سر می‌زند و… از مهم ترین آنالیزهایی است که به دقت زیر نظر می‌گیرد.
برای مثال، فردی که مدام بلاگ‌های مربوط به آخرین اطلاعات مد روز لباس زنانه را می‌خواند و در شبکه های اجتماعی پیگیر آن است، احتمالا یک خانم در رده سنی نوجوان و جوان است. این اطلاعات به مرور زمان و با فعالیت مداوم کاربر دقیق‌تر می‌شود.
ارزش این بانک اطلاعاتی رفتاری در این است که روز به روز در حال تکمیل است و با تغییر عادات، رفتارها و سلیقه‌های مخاطب، به صورت خودکار به‌روز می‌شود.
نکته مهم : باید در نظر داشت که اطلاعات آماری به صورت جمعی منتشر داده خواهد شد و میانگین مهم‌ترین علایق و رفتارها اعلام خواهد شد.
Demographics and Interests چیست؟
برای تحلیل رفتار مخاطب و استفاده از آن در سرویس گوگل آنالیتیک، دو دسته بندی کلی وجود دارد دموگرافی (Demographics) و اینترست (Interests).
دموگرافی (Demographics) یا معادل فارسی آن جمعیت شناسی، به طور خاص روی جنسیت و سن مخاطب تحلیل انجام می‌دهند. بازه‌های مشخصی برای سن تمامی مخاطبان در نظر گرفته شده است و ها در بخش جنسیت دو مقدار مرد (male) و زن (female) را در خود می‌بیند.
در بخش اینترست (Interests) روی سبک زندگی مخاطب کار می‌شود. چه شغلی دارد یا به چه صنعتی علاقه‌مند است، تفریحات او چیست، چه سرگرمی هایی دارد، چه مدل زندگی را دارد یا می‌پسندد و خیلی از سوال‌های مشابه در این بخش قرار می‌گیرند.
در نظر بگیرید به اطلاعات بیان شده دسترسی دارید و وب سایت شما بر اساس آن پیاده سازی شده است. با یک گزارش گیری ساده می‌توانید متوجه شوید چند درصد از مخاطبان شما در بازه سنی ۲۵ تا ۳۴ سال هستند و اگر محتوا شما مرتبط با این بازه سنی است، نرخ تبدیل آنها (مثلا درصد فروش) در این سن مناسب است یا نه! یا اگر این بازه سنی، صفحات مرتبط به خود را مطالعه نمی‌کند، چه راهکاری می‌توان برای آن در نظر گرفت؟ اگر مطالعه می‌کنند ولی خرید انجام نمی‌شوید چه مشکلاتی در فرآیند فروش وجود دارد! قیمت ها صحیح نیستند؟ محتوا به اندازه کافی غنی سازی نشده و متقاعد کننده نیست؟
اگر هنوز متوجه اهمیت این اطلاعات نشده‌اید، نگران نباشید. در آینده نزدیک با استفاده از این اطلاعات دقیق به نفع مخاطب‌تان محتوا تولید می‌کنید و اهمیت آنرا لمس خواهید کرد.
این بخش، پیش‌درآمدی از مخاطب شناسی در فضای وب بود که با هدف باور به دقت و ظرافت اطلاعات در فضای وب نوشته شده بود. از نوشته های بعدی در بخش مخاطب شناسی، تلاش می‌کنم به طور مفصل‌تر به جزئیات به‌پردازم.
