29 فروردین 1397 امیرمحمد 5دیدگاه

این چند ماه اخیر مدام موضوع فیلتر شدن تلگرام مطرح بود و این اواخر حالا موضوع جایگزینی آن با پیام‌رسان‌های داخلی نیز مطرح شد! بعد از آن ظهور موافقان و مخالفانی که به دودسته تقسیم‌شده و بر سر دو انتخاب‌روی میز دعوا دارند.

تلگرام یا پیام رسان‌های داخلی؟ دعوا بر سر هیچ!

این نوشته قرار نیست از یکی از آن‌ها دفاع یا دیگری را رد کند، بلکه هدف بازی اشتباهی است که درنهایت به ‌دور از اخلاق به پایان می‎‌رساند و تفاوتی ندارد برنده این رقابت کیست!

موافقان و مخالفان که هستند؟

گروه اول موافق پیام‌رسان‌های داخلی هستند و تلاش خود را به کار بسته که توجیه کنند، امنیت و نگه‌داری اطلاعات شخصی میلیون‌ها ایرانی، جایی خارج از ایران، یک تهدید امنیتی برای دسترسی و بررسی اطلاعات است و اگر واقع‌بینانه نگاه کنیم، موضوع اشتباهی نیست.

اما گروه دوم حامی تلگرام هستند، پیام‌رسانی ساده و جذاب که به‌راحتی ده‌ها امکان خوب به مخاطبانش ارائه می‌دهد و حالا با حفظ حریم شخصی اطلاعات روس‌ها محبوبیت دوچندانی پیداکرده است. این گروه اعتقاد دارد، پیام‌رسان‌های داخلی، با عملکرد برنامه‌نویسی پایینی روبه‌رو هستند. نوشته‌های اخیر در شبکه‌های اجتماعی که به کدهای پشت پرده آن سرک کشیده، نشان می‌دهد این گروه از همه انرژی خود استفاده می‌کند که ثابت کند پیام‌رسان داخلی در ابعاد بزرگ نمی‌تواند یک گزینه ایده‌آل برای ایرانی‌ها باشد. هرچند که درنهایت از دید آن‌ها نگه‌داری اطلاعات شخصی مردم در داخل کشور چندان امن‌تر از سرورهای خارج از کشور نیست.

اما در ادامه به ذکر نکاتی می‌پردازم که در سایه این‌همه انتقاد و تنش، فارغ از نتیجه برد یا باخت یکی از این دو گروه، دستاوردهای دیگری در پشت‌صحنه به وقوع می‌پیوندد.

۱٫ تلگرام، ابزاری است که خودبه‌خود توانست مخاطبان را به خودش جذب کند. این پیام‌رسان قطعاً اولین پیام‌رسانی نبود که به ایران آمد و محبوب شد. وی‌چت، واتس‌اپ، وایبر و… همه پیام‌رسان‌های پرکاربردی بودند. تلگرام وارد این بازار شد و با سایر پیام‌رسان‌ها رقابت کرد تا درنهایت به محبوب‌ترین و پراستفاده‌ترین پیام‌رسان ایرانی تبدیل شود. این شیوه، یک روش متداول برای رشد و رقابت در صنعت نرم‌افزارها است، همانند نمونه‌های مشابه داخلی و خارجی که برای گرفتن سهم بیشتری از بازار همین‌گونه برنامه‌ریزی می‌کنند.

۲٫ پیام‌رسان‌های داخلی با زور، تبلیغات، توصیه پایین‌ترین رتبه تا بالاترین مقام مسئول و حتی نشر خبرهای مختلف درباره آموزش، معرفی و نشان دادن نقاط ضعف و قوت آن، سعی در قبولاندن این موضوع دارند که پیام‌رسان‌های داخلی بهتر و کارآمدتر از تلگرام هستند اما اگر واقعاً باور دارند، پیام‌رسان‌های داخلی از نمونه‌های خارجی بهتر هستند، پس چرا با یک بازاریابی اصولی اجازه نمی‌دهند مردم خود به این نتیجه برسند! همان‌طور که تلگرام توانست گوی سبقت را از سایر پیام‌رسان‌های زمان خود بِرُباید.

۳٫ آیا می‌دانید اطلاعات شما در تلگرام، کجا ذخیره می‌شود؟ واقعاً نمی‌توان اهمیت این موضوع را انکار کرد! اطلاعات نزدیک به ۴۰ میلیون ایرانی، از کوچک‌ترین اطلاعات مانند سبک زندگی، رفتار و… تا مهم‌ترین اطلاعات آن‌ها، نظیر تصاویر خصوصی، اطلاعات شرکت‌‎ها و حتی اطلاعات حساب بانکی که ما به‌راحتی آن‌ها را در تلگرام ارسال و دریافت می‌کنیم. تلگرام یک ایرانِ کوچک است که برخلاف ظاهر شهرها و خیابان‌ها آن، چهره واقعی زندگی ایرانیان را نشان می‌دهد. پس نمی‌توان اهمیت امنیت اطلاعات در تلگرام را نادیده گرفت. آیا واقعاً می‌توان اطمینان داشت، اطلاعات ما در مکانی امن نگه‌داری می‌شوند که حتی خودمان به‌خوبی نمی‌دانیم کجاست! هیچ‌کسی گوشه چشمی به آن ندارد؟ آیا سرورهای خارج از ایران همانند یک سرباز از اطلاعات ما محافظت می‌کنند؟ اما سرورهای داخل ایران با چنگ و دندان به جان آن می‌افتند!؟ باید قبول کنیم موضوع امنیت اطلاعات خیلی پیچیده‌تر از این حرف‌هاست و دارای حساسیت‌های بالایی است که چه سرورهای داخلی و چه خارجی آن نمی‌توانند به‌راحتی از عهده مسئولیت آن سربلند بیرون بیایند.

۴٫ نوع برخورد با این دودسته از پیام‌رسان‌ها کاملاً سلیقه‌ای است. هرکدام از ما عضو گروه‌های کوچک و بزرگ اجتماعی هستیم که آن‌ها خط فکری را دنبال می‌کنند و این خود در تصمیم ما نتیجه به سزایی دارد. شخصی ادعا می‌کند، پیام‌رسان داخلی امنیت ندارد اما از او می‌پرسیم دقیقاً از کجا می‌گوید پیام‌رسان خارجی امنیت دارد؟ نمی‌تواند جوابِ شفافی بدهد، در طرف مقابل شخص دیگری به‌شدت از پیام‌رسان داخلی حمایت می‌کند و معتقد است، باید از آن‌ها حمایت شود. آن موقع از او می‌پرسیم، اگر واقعاً این پیام‌رسان‌ها خوب هستند، پس چرا در یک رقابت صحیح تلاش نمی‌کنند که خودشان را ثابت کنند! و چرا دست به شیوه‌های آزاردهنده تبلیغاتی می‌زنند و استفاده از آن‌ها را از نان شب واجب‌تر می‌دانند؟

۵٫ گروه دوم که از پیام‌رسان‌های داخلی هراس دارند، زره پوشیده و خود را آماده نبرد کرده‌اند. با تحقیق و بررسی کدهای برنامه‌نویسی آن تلاش می‌کنند به مردم ثابت کنند، آن‌ها پر از باگ و خطا هستند.فراموش کرده‌اند خطا و باگ در نرم‌افزار یک شرایط کاملاً طبیعی است. مفهوم آپدیت یا همان به‌روزرسانی نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌ها با همین محوریت به وجود آمده‌اند که خطاهای ناشناخته اپلیکیشن‌ها پس از انتشار بهبود یابد. همه اپلیکیشن‌های سرشناس مثل دیجی کالا، اسنپ، دیوار، علی‌بابا و… هم دارای باگ بودند. پس چرا آن‌ها را در بوق و کرنا نکردند و حالا تلاش شبانه‌روزی برای کوباندن پیام‌رسان‌های داخلی در دستور کار دارند. آیا تلگرام از همان روز اول خطا یا باگی نداشت! اصلا به سراغ کنکاش آن رفتیم؟

۶٫ بهتر نبود مسئولین با پیش‌بینی و بررسی وضعیت حاکم بر فضای مجازی، این روزها را پیش‌بینی می‌کردند و به‌جای درگیری بی‌سر و ته بازی‌های روزمره زودتر از این‌ها به فکر چاره بودند تا با حاکمیت تلگرام دست و پنجه نرم نکنند. همین الان هم اتفاقات دیگری در حال شکل‌گیری است و زمانی که کار از کار می‌گذرد، با زور و بخشنامه و تبلیغات رسانه‌ای می‌خواهیم بازاری برای خود دست‌وپا کنیم.

۷٫ آیا آن‌هایی که این‌گونه تلگرام را دایه عزیزتر از مادر می‌دانند، تلاش می‌کنند یک نظر کارشناسی بدهند؟ یا چون صاحب کسب‌وکاری در تلگرام هستند و به‌قول‌معروف شاخ تلگرام به‌حساب می‌آیند از فیلتر شدن تلگرام واهمه دارند؟ نکند برای رسیدن به مقاصد شخصی و مالی، نقاب مردم‌سالاری زدند؟

۸٫ آیا مسئولین می‌دانند دکمه فیلتر می‌تواند هزاران کسب‌وکار و گردش مالی مردم را مختل کند؟ آیا آن‌ها می‌توانند ادعا کنند در این کشور ثبات اقتصادی و شغلی وجود دارد!؟ شخصی که با انرژی و هزینه توانسته درآمدی در تلگرام داشته باشد. شب بخوابد و فردا ببیند کسب‌وکارش نابودشده است! بدون این‌گونه کوچک‌ترین دخل و تصرفی در آن داشته باشد.

و هزاران مثال و علامت سؤال، ما را به این نقطه می‌رساند که درنهایت اهمیتی ندارد پیروزِ بازی پیام‌رسان‌های داخلی یا خارجی کیست. این عزت‌نفس و غرور یک ملت است که زیر سؤال رفته است.

هیچ‌کدام از این دو گروه قواعد بازی را نه بلد بوده و نه تلاشی برای یادگیری آن کرده‌اند! نتیجه این بازی به نفع یکی از حاکمان پیام‌رسان‌ها است اما برای مردم، چیزی جز شکست ندارد.

ای‌کاش به‌جای این‌همه سیاه نمایی، در فضایی سالم رقابت می‌کردیم و این حق را به مردم می‌دادیم که خود انتخاب کنند نه اینکه با نابود کردن رقیب، به تنها انتخاب مردم تبدیل شویم و احساس کنیم که سزاوارانِ به این دستاورد رسیده‌ایم.

 

نکته: در این نوشته تلاش شد بی‌طرفانه‌ نوشته شود و درنهایت خودم تلاش می‌کنم به هیچ‌کدام از این دو گروه گرایش نداشته باشم.

 

لینک کوتاه شده نوشته: https://goo.gl/JNjnv1

5 دیدگاه در “تلگرام یا پیام رسان‌های داخلی؟ دعوا بر سر هیچ!

  1. سلام
    وقت بخیر
    یه سوال داشتم
    (البته چند سوال در قالب یک سوال)
    حالا که قراره تلگرام رو نداشته باشیم و از یک پیامرسان داخلی استفاده کنیم، چرا اینهمه پیامرسان؟
    یکی درگاه پرداخت داره (پیامرسان بله)
    یکی میگه مهندسی معکوس تلگرام هست و دقیق مثل تلگرام عمل میکنه و ربات هم داره (پیامرسان ایتاء)
    یکی میگه با استفاده از پیامرسان ما حجم اینترنت استفاده شده رایگانه (پیامرسان سروش)
    و… و…. و …..
    (این قضیه درسته که تو بازار آزاد باید رقابت وجود داشته باشه. اما اینها که همه دولتی یا وابسته به دولت هستند)
    وقتی تو صدا و سیما تبلیغ میکنه که کشور چین پیامرسان بومی داره.
    بله. درست.
    ولی خب همه یک پیامرسان رو نصب کردن (اگه اشتباه نکنم وی چت) با همه قابلیت ها

    اما الان ما کدوم رو نصب کنیم؟ یکی که داره کسب و کارش رو با پیامرسان ها پشتیبانی میکنه کدوم رو نصب کنه؟
    بله؟ ایتاء؟ سروش؟ گپ؟ آی گپ؟ ….؟ ….؟ ….؟

    چرا همه جمع نمیشن و با هم همکاری نمیکنن؟ و همه این امکاناتی که دارن رو تو یک پیامرسان جمع نمیکنن؟
    چرا موازی کار میکنن و همه رو یک سورس کار نمیکنن؟
    واقعا چرااااا؟؟؟

    1. سلام
      قطعا سیاست هایی وجود داره که احتمالا ما ازشون بی خبر هستیم. اما قرار نیست یک بازار بزرگ کشور ولو اینکه حساسیت های نظامی و امنیتی زیادی داره، در اختیار یک گروه مشخصی باشه. رقابت همیشه بوده و خواهد بود. هیچ بعید نیست کسب و کارهای دیگه، اعم از دولتی یا خصوصی به این بازار رو بیارن.

      اگر قرار بر کوچ دائمی از تلگرام یا رقابت سایر پیام رسان ها با تلگرام باشه، قطعا هر کدوم از اپلیکیشن ها با توجه به خدماتی که ارائه میدن، قدرت تبلیغاتی و مالی که دارند باهم رقابت میکنند تا مردم در نهایت به یک سمت بیشتر تمایل پیدا کنند. همانطوری که چندین سال پیش در زمان اوج واتس اپ، تلگرام هم کم کم روی گوشی ها نصب شد و خیلی ها همزمان از هر دو استفاده میکردند اما به مرور زمان گرایش ها به یک سمت بیشتر شد.

      در ضمن این صنعت برای ایران خیلی ناپخته است و تجربه ای وجود ندارد. اگر امروز خیلی ها ادعا میکنند پیام رسان های داخلی از تلگرام بهتر هستند، فراموش کردند که تلگرام سال هاست در این زمینه تجربه کسب کرده و به بلوغ رسیده، در صورتی که پیام رسان های ایرانی همچین تجربه ای ندارند. حالا فرض بگیرید تلگرام بسته بشه، ما هم از این طرف سروش رو نگه داریم و اجازه فعالیت به بقیه هم ندهیم . بعد از یک مدت متوجه بشیم که سروش در مقیاس بزرگ جواب نمیده و مشکل داره! حالا این وسط چی میشه!؟ سروشی که موفق نشد، بقیه اپلیکیشن هایی که اجبارا جمع کردیم و تلگرامی که خودمان بستیم! پس منطقی به نظر میاد برای این موضوع خاص که حساسیت به شدت زیاده، سیاست های مختلفی وجود داشته باشه که در صورت شکست در سیاست جاری یک راه از پیش فکر شده‌ای همچنان روی میز باشه.

      “این صرفا یک نظر شخصی است”

  2. البته بودجه هرکدوم رو هم در نظر بگیرید

    همین چند هفته پیش ابوظبی ۱۵۰ میلیون دلار (که با دلار ۲۵٬۰۰۰ تومنی میشه ۳٬۷۵۰٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تومن) به تلگرام کمک کرده

    ولی بیشترین حمایتی که دولت از پیام‌رسان های داخلی کرده ۵ میلیار وام (نه بلاعوض) داده

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.